ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ-ΠΑΛΙΟΚΑΣΤΡΟ: Λίγα λόγια για την αρτηριακή υπέρταση

Σάββατο 7 Ιουλίου 2018

Λίγα λόγια για την αρτηριακή υπέρταση

Γράφει ο Κωνσταντίνος Νταής
Ιατρός – Ειδικός Παθολόγος

Η υπέρταση είναι ένας από τους σημαντικότερους και συχνότερους παράγοντες κινδύνου τόσο για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο όσο και για έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Αν και τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μεγάλη πρόοδος στην αντιμετώπιση της, το πρόβλημα παραμένει σοβαρό επειδή στα περισσότερα υπερτασικά άτομα δεν επιτυγχάνεται καλή ρύθμιση.
Στις λεγόμενες, ανεπτυγμένες χώρες ,τα καρδιαγγειακά επεισόδια «μαστίζουν», αφού  ευθύνονται για τους μισούς πλέον θανάτους των ενηλίκων. Ειδικότερα σε άτομα πάνω από 40 ετών, το έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελούν τα δύο συχνότερα αίτια σοβαρής αναπηρίας. Με καλή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης (ΑΥ) πολλά από αυτά μπορούν να προληφθούν. Ουσιαστικά η υπέρταση αποτελεί τον ισχυρότερο τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο και έναν από τους ισχυρότερους για έμφραγμα. Για κάθε 20 mmHg αύξησης της συστολικής πίεσης ή 10 mmHg αύξησης της διαστολικής, διπλασιάζεται ο κίνδυνος θανάτου από εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα. Με απλά λόγια, συστολική πίεση 150 mmHg σημαίνει διπλάσιος κίνδυνος απ’ ότι  συστολική πίεση 130 mmHg και  διαστολική πίεση 90 mmHg, διπλάσιος κίνδυνο από όσο η διαστολική 80 mmHg.
Η συχνότητα της ΑΥ στο γενικό πληθυσμό κυμαίνεται από 8-20%, ενώ στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες αγγίζει το 25%. Στην Ελλάδα η συχνότητά της υπολογίζεται ότι κυμαίνεται μεταξύ 10-15%, και απ’αυτούς, λιγότεροι από το 25% είναι καλά ρυθμισμένοι.
 Η γενικά αποδεκτή οριοθέτηση της ΑΥ είναι για τη μεν συστολική σε επίπεδα μεγαλύτερα ή ίσα των 140mmHg για τη δε διαστολική σε επίπεδα μεγαλύτερα ή ίσα των 90mmHg.
 Διακρίνεται σε πρωτοπαθή ή ιδιοπαθή (95%) και σε δευτεροπαθή (5-10%), όπου και περιλαμβάνονται η νεφρογενής , η ενδοκρινική,  η υπέρταση από τη λήψη αντισυλληπτικών δισκίων καθώς κά. Η ιδιοπαθής υπέρταση θεωρείται σήμερα ότι είναι  η συνισταμένη κληρονομικών ( ή γενετικά καθοριζόμενων ) και περιβαλλοντικών παραγόντων. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η πιθανότητα εμφάνισης υπέρτασης σε ένα άτομο με υπερτασικούς και τους δύο γονείς ξεπερνά το 70%. Από τους παράγοντες του περιβάλλοντος  (παράγοντες στους οποίου εμείς μπορούμε να επέμβουμε) οι σημαντικότεροι  είναι η αυξημένη κατανάλωση άλατος, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, το stress κά.
Συνοψίζοντας  η ΑΥ η οποία κατά κανόνα δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα σε μακροχρόνια βάση επιβαρύνει μορφολογικά και λειτουργικά ορισμένα όργανα, γνωστά ως όργανα-στόχους, όπως είναι η καρδιά, ο νεφρός και το ΚΝΣ. Η μείωσή της κάτω από τα προαναφερθέντα όρια μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου, εμφράγματος του μυοκαρδίου καθώς και νεφρικής ανεπάρκειας. Εξίσου σημαντική με τη χορηγούμενη φαρμακευτική αγωγή για τη ικανοποιητική ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης  είναι η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής ( μείωση κατανάλωσης άλατος, απώλεια βάρους, άσκηση).

Κωνσταντίνος Νταής
Ιατρός – Ειδικός Παθολόγος
Απόφοιτος Ιατρικής Σχολής Θεσσαλονίκης