Επιμέλεια:
Aλέξανδρος Γιατζίδης, M.D., Kλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μορ.βιολόγος,
medlabnews.gr
Οι
μαθητές και οι φοιτητές ειδικά σε περιόδους εξετάσεων έχουν υψηλές ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά λόγω
αυξημένων πνευματικών απαιτήσεων και έντονου άγχους και πρέπει να τρέφονται σωστά.
Ποιες είναι οι διατροφικές
τους ανάγκες και ποια θρεπτικά συστατικά μπορούν να τους προσφέρουν καλύτερες
πνευματικές και σωματικές επιδόσεις;
Σε περιόδους
μεγάλης πνευματικής καταπόνησης, αυξημένης ψυχικής πίεσης και έντονου στρες,
ορισμένα θρεπτικά συστατικά παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο…
- Ακόρεστα
λιπαρά οξέα: αποτελούν το
οικοδομικό υλικό των νευρικών κυττάρων, τα οποία θρέφουν και προστατεύουν.
Βοηθούν επίσης στην καταπολέμηση του άγχους και στη βελτίωση της διάθεσης.
Παχιά ψάρια, ελαιόλαδο, ταχίνι, ξηροί καρποί, κρόκος αβγού, αβοκάντο και μη
υδρογονωμένα φυτικά λίπη και έλαια αποτελούν τις υγιεινότερες πηγές τους.
- Αμινοξέα: απολύτως απαραίτητα για τη βιοσύνθεση
νευροδιαβιβαστών, χημικών ουσιών που επηρεάζουν την καλή λειτουργία του
εγκεφάλου. Ιδιαίτερα χρήσιμο αμινοξύ για τον πνευματικά εργαζόμενο μαθητή είναι
η τρυπτοφάνη, πρόδρομη ουσία της σεροτονίνης. Η ομαλή παραγωγή σεροτονίνης
σχετίζεται με την καλή διάθεση, τη μείωση του άγχους, την τόνωση και την καλή
λειτουργία της μνήμης. Τρυπτοφάνη υπάρχει κυρίως σε ζυμαρικά, γαλοπούλα,
γαλακτοκομικά (ειδικά στα τυριά), ψάρια, όσπρια και ξηρούς καρπούς.
- Αντιοξειδωτικά: βοηθούν τον οργανισμό να αντιμετωπίσει την
υπερπαραγωγή ελευθέρων ριζών, επιβλαβών ουσιών που δημιουργούνται σε
μεγαλύτερες ποσότητες κατά τις περιόδους έντονου στρες, όπως είναι η εξεταστική
περίοδος. Μεγάλες ποσότητες αντιοξειδωτικών περιέχουν κυρίως τα φρέσκα φρούτα
και λαχανικά, τρόφιμα που δεν θα πρέπει να λείπουν ποτέ από το καθημερινό
διαιτολόγιο.
- Βιταμίνες Β: συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του νευρικού
συστήματος, στη μείωση της πνευματικής κόπωσης, στον καλύτερο μεταβολισμό των
υδατανθράκων και στην αύξηση των επιπέδων ενέργειας. Υπάρχουν κυρίως σε
ανεπεξέργαστα δημητριακά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, γαλακτοκομικά, κρέας, ψάρια
και λαχανικά.
- Γλυκόζη:
προέρχεται από το μεταβολισμό των υδατανθράκων. Αποτελεί τη μοναδική πηγή
ενέργειας του εγκεφάλου και επομένως χρειάζεται περισσότερο από οτιδήποτε άλλο
σε όσους διαβάζουν εντατικά. Πιτυρούχο ψωμί, νιφάδες βρώμης, σκούρο ρύζι,
ζυμαρικά, δημητριακά πρωινού ολικής άλεσης, πατάτες, όσπρια, φρούτα, λαχανικά
και μέλι αποτελούν τις καλύτερες πηγές ωφέλιμων υδατανθράκων.
- Μαγνήσιο: συμβάλλει στη χαλάρωση του νευρικού συστήματος, ενώ
συγχρόνως αυξάνει την αυτοσυγκέντρωση και την αντίσταση στην κόπωση. Σε
περίπτωση ανεπαρκούς πρόσληψης, οι ορμόνες του στρες αυξάνονται σημαντικά,
γεγονός που μπορεί να εντείνει τον εκνευρισμό ή να προκαλέσει κατάθλιψη.
Πλούσιες πηγές μαγνησίου είναι τα πράσινα λαχανικά και επίσης όσπρια, καρύδια,
δημητριακά ολικής άλεσης, μπανάνες, αβοκάντο, ρύζι, στάρι, σπανάκι, μανιτάρια και
η πικρή σοκολάτα.
- Σίδηρος: αναγκαίος για την οξυγόνωση και την εύρυθμη
λειτουργία του εγκεφάλου. Η μακροχρόνια έλλειψη σιδήρου μπορεί να προκαλέσει
αδυναμία συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, νευρικότητα και δυσκολίες στη μάθηση.
Πιο αφομοιώσιμες πηγές σιδήρου είναι το συκώτι και τα κόκκινα κρέατα. Ποσότητες
σιδήρου περιέχονται επίσης σε πουλερικά, ψάρια, αβγά, δημητριακά πρωινού,
αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς, όσπρια και σκούρα πράσινα λαχανικά.
Mία τροφή που μπορεί να βοηθήσει σε περιόδους πνευματικής κόπωσης είναι τα
κεράσια. Είναι σε αφθονία αυτήν την περίοδο και μειώνουν αισθητά την πνευματική
κόπωση. Τα κεράσια είναι νόστιμα και πολύ θρεπτικά. Περιέχουν όλα τα παραπάνω
και συγκεκριμένα
- Αντιοξειδωτικά
- μεταλλικά άλατα
- ελαγικό οξύ
- Βιταμίνη C
- Βιταμίνη Α
- Μελατονίνη
- κάλιο, ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, μαγνήσιο και χαλκό
- Βιοφλαβονοειδή
- Ανθοκυανίνες
- φυτοστερόλες
Αποφύγετε ή
περιορίστε σημαντικά:
-Μεγάλα γεύματα,
αλόγιστη λήψη τροφής, συνεχές τσιμπολόγημα
-Γρήγορο φαγητό,
παραγγελίες φαγητών, προκατασκευασμένα γεύματα.
- Ποτέ δεν κάνουμε συγχρόνως διάβασμα και φαγητό!