H αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών έχει συνδεθεί με την πρόληψη πολλών σοβαρών παθολογικών καταστάσεων όπως είναι οι διάφορες μορφές καρκίνου και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Δεν είναι απόλυτα γνωστό πια είναι ακριβώς τα θρεπτικά συστατικά που έχουν σχέση μ’ αυτήν την ιδιότητα, αλλά πολύ συχνά γίνεται...
λόγος για την δράση των αντιοξειδωτικών και την συνεισφορά τους προς αυτήν την κατεύθυνση. Παρόλα αυτά τα αποτελέσματα ερευνών που αφορούν την επίδραση της αυξημένης κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, καθώς επίσης και της λήψη συμπληρωμάτων καθαρών αντιοξειδωτικών, στην συνολική αντιοξειδωτική κατάσταση του οργανισμού είναι συγκεχυμένα.
Τα ευεργετικά οφέλη από την αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μπορεί να μην οφείλονται αποκλειστικά στην δράση κάποιων γνωστών αντιοξειδωτικών όπως είναι η βιταμίνη Ε, η βιταμίνη C, τα καροτενοειδή και τα φλαβονοειδή . Τα οφέλη αυτά μπορεί να οφείλονται σε λιγότερο γνωστά συστατικά ή σε συντονισμένη δράση διαφόρων αντιοξειδωτικών που βρίσκονται σ΄ αυτά τα τρόφιμα.
Το ερώτημα που τίθεται λοιπόν είναι :
Συγκέντρωση αντιοξειδωτικών σε φρούτα και λαχανικά ή συνολική αντιοξειδωτική ικανότητα φρούτων και λαχανικών ;
Μελετώντας τη περιεκτικότητα των αντιοξειδωτικών σε σχέση με την αύξηση της συνολικής αντιοξειδωτικής ικανότητας (TAC), δεν φαίνεται να προκύπτει ισχυρή συσχέτιση. Σε πολλά φρούτα και λαχανικά η αύξηση της TAC δεν συνοδεύεται από ανάλογη αύξηση της περιεκτικότητας των παραπάνω αντιοξειδωτικών. Μόνο στην περίπτωση των φλαβονοειδών τα αποτελέσματα έχουν ομαλή εικόνα, αλλά και πάλι προκύπτουν κενά.
Πολλές έρευνες έχουν δείξει πως μεγαλύτερη σημασία έχει η συνολική αντιοξειδωτική ικανότητα και όχι η συγκέντρωση ενός ή περισσοτέρων αντιοξειδωτικών.
Κατά το οξειδωτικό στρές, καταστρέφεται το DNA των κυττάρων και αποβάλετε στα ούρα η 8-ΟΗdG. Κατά την μέτρηση της 8-ΟΗdG στα ούρα, δεν παρατηρήθηκε μείωση της ποσότητας είτε όταν χορηγήθηκε συμπλήρωμα με β-καροτένιο, είτε όταν χορηγήθηκε βιταμίνη Ε ή C ή συνένζυμο Q10. Από την άλλη πλευρά εθελοντές που κατανάλωσαν λαχανάκια Βρυξελλών έδειξαν σημαντική μείωση στην έκκριση 8-ΟΗdG. Τα λαχανάκια Βρυξελλών είναι πλούσια σε μη – βιταμινούχα αντιοξειδωτικά.
Έρευνα : Metabolic Research Unit (MRU) at the Jean Mayer US Department of Agriculture Human Nutrition Reasearch Center on Aging at Tufts Univercity
Σ’ αυτήν την έρευνα υπολογίστηκε η αντιοξειδωτική ικανότητα στο πλάσμα του αίματος κατά τη εφαρμογή συγκεκριμένου διαιτολογίου πλούσιου σε φρούτα και λαχανικά. Η αντιοξειδωτική ικανότητα μετρήθηκε με την χρήση της μεθόδου ανάλυσης ORAC (oxygen radical absorbance capacity), μία μέθοδος που αναπτύχθηκε με στόχο τον προσδιορισμό της συνολικής αντιοξειδωτικής δραστηριότητας βιολογικών δειγμάτων.
Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας έδειξαν ότι η τιμές ORAC σε πλάσμα νηστείας είναι ανάλογες της συνολικής πρόσληψης φρούτων και λαχανικών.
Μικρή ήταν η συμμετοχή των καροτενοειδών, βιταμίνης C και α-τοκοφερόλης, στην αύξηση της ORAC στο πλάσμα, ενώ η συνεισφορά των φλαβονοειδών και άλλων φαινολικών ενώσεων ήταν ιδιαίτερα σημαντική.
Οι 10 μερίδες φρούτων και λαχανικών, έδωσαν την μέγιστη τιμή ORAC και η περαιτέρω αύξηση της κατανάλωσης τους δεν βοήθησε σημαντικά. Ίσως μόνο σε μεγαλύτερες ηλικίες η επιπλέον αύξηση της πρόσληψης φρούτων και λαχανικών να έχει θετική επίδραση στην ORAC του πλάσματος.
Τέλος, όλες οι έρευνες δείχνουν την ανάγκη για μεγάλη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, με τις 7-8 μερίδες να αποτελούν τη βάση.